Dlaczego powinniśmy przykładać większą wagę do tego co manifestujemy?
W braciach karamazow, dostojewski ostrzega nas, abyśmy uważali na idee, które wszczepiamy innym, ponieważ te mogą sprawić, że będą lepszymi lub gorszymi ludźmi, a to, czy ludzie zmierzają ku lepszej czy gorszej wersji samych siebie, ma ogromny wpływ na świat, w którym wszyscy razem żyjemy.
Jak idee, które wszczepiamy innym, wpływają na świat, w którym żyjemy? Dostojewski pisał, że wszystko jest jak ocean, wszystko płynie i łączy się; dotknij go w jednym miejscu, a odbije się echem na drugim krańcu świata. Wszystko jest ze sobą powiązane, a całe życie zależy od życia innych. Jakość świata, w którym żyjemy, zależy od jakości naszych relacji, a jakość naszych relacji zależy od tego, jak traktujemy siebie nawzajem, a to, jak traktujemy siebie nawzajem, zależy od tego, w co wierzymy. Zatem idee, które zasiewamy w sobie nawzajem, odgrywają ważną rolę w określaniu świata, w którym będziemy żyć.
Wyobraź sobie świat w którym wszyscy kłamią, kradną, oszukują, nie przejawiają cienia altruizmu. Co stanie się z tobą w tym świecie? Z czasem w wyniku nieprzyjemnych doświadczeń takie zachowania rozwiną się i w tobie. Z kolei osoby skrzywdzone przez ciebie, zaczną również krzywdzić innych. Społeczeństwo przekształci się w samolubne jednostki, nieprzyjaźnie nastawione na siebie nawzajem.
Z drugiej strony możemy pomyśleć o świecie w którym interakcje bazują na uczciwości, nikt nie próbuje zyskać poprzez oszustwa, manipulacje czy wykorzystywanie. Co stanie się z tobą w tym świecie? Twoje zaufanie w ludzi wzrośnie, poczujesz potrzebę odwdzięczenia się, traktując dobrze ludzi wokół ciebie; a dzięki temu ich zaufanie wzrośnie. Nikt nie przejawia niepokoju, każdy ufa innym, a pokój staję się normą.
Pytaniem staje się jakie ty ziarna zasiewasz w innych osobach, czy nie powoduje to demoralizowania społeczności w której żyjesz.
WIERZENIA
Przekonania mogą być błędne, nieuzasadnione dowodami lub niekompletne. Mogą też być moralnie odpychające jak seksistowskie, rasistowskie lub homofobiczne przekonania; przekonanie, że prawidłowe wychowanie dziecka wymaga “złamania woli” i kary fizycznej; przekonanie, że czystki etniczne są rozwiązaniem politycznym itd. Jeśli uznajemy je za moralnie niepoprawne, potępiamy nie tylko potencjalne działania wynikające z takich przekonań, ale samą treść wiary, akt wiary w nią, a tym samym wierzącego.

Wiara, podobnie jak wola, wydaje się fundamentalna dla autonomii, ostatecznej podstawy własnej wolności. Jednak wiara nie jest sprawą osobistą, która dotyczy tylko nas samych. Przekonania kształtują postawy i motywy, kierują decyzjami i działaniami. Jeśli niektóre przekonania są fałszywe, moralnie odpychające lub nieodpowiedzialne, to niektóre z nich są niebezpieczne. Niektóre przekonania nie są świadomie wybierane; są “dziedziczone” po rodzicach, “dziedziczone” po rówieśnikach, nabyte nieumyślnie, zaszczepione przez instytucje i władze.
Być może postawy i przekonania zbrodniczych grup jak UPA, nazistów, czy doktorów jednostki 731 miały swój początek w niewinnych, pojedynczych zwrotach rzucanych z początku nieświadomie w konwersacjach; lecz raz wpuszczone w obieg zdołały urosnąć do rozmiarów pozwalających miażdżyć masy ludzkie.
Przetłumaczony cytat Fiodora Dostojewskiego:
“Lubimy żyć wśród ludzi i informować ich o wszystkim na raz, nawet o naszych najbardziej diabelskich i niebezpiecznych ideach; lubimy dzielić się z ludźmi i kto wie dlaczego, domagamy się, aby ci ludzie natychmiast odpowiedzieli nam z pełną sympatią, włączyli się we wszystkie nasze troski i zmartwienia, przytakiwali i nigdy nie przekraczali naszego humoru.”
Jako posiadacze ogromu idei, opinii, przekonań mamy moralną odpowiedzialność za zanieczyszczanie studni zbiorowej wiedzy. Dzięki współczesnym mediom nasze słowa, zwroty, formy i sposoby myślenia stają się “wspólną własnością”. Zanieczyszczanie studni poprzez dodanie fałszywych przekonań, jest niemoralne, ponieważ jakość życia każdego zależy od tego ważnego, wspólnego zasobu. Także progres intelektualny kolektywu nie jest tak efektywny jak gdyby mógł w skutek mgły fałszywych, mylących oraz manipulujących idei, które wymagają czasu i energii psychicznej, by je odsiać.
W świecie, w którym przekonania niemal każdego mogą być natychmiast podzielone z globalną publicznością przy minimalnych kosztach, każda wiara może pociągać za sobą konsekwencje. Jeśli nadal uważacie, że to przesada, pomyślcie o tym, jak przekonania ukształtowane m.in. w Afganistanie poprowadziły do czynów, które zakończyły wiele żyć w Nowym Jorku, Paryżu i Londynie.
https://lurker.land/post/7izKdpDIh - Po co czytać i uczyć się, skoro po czasie tak mało pamiętamy?
https://lurker.land/post/Dt72p2oSX - Sygnalizacja i kontrsygnalizacja
https://lurker.land/post/_m7I8moWU - ludzka tendencja do wierzenia, że czyjaś własna struktura umysłowa może być uogólniona i stosowana do wszystkich innych.
https://lurker.land/post/Y9eeHEvkd - Stan lotosu - odcinanie się od świadomości
https://lurker.land/post/yEzIbtp6f - Sygnalizacja społeczna
https://lurker.land/post/uMLwO9n7h - Struktura mowy nie jest odzwierciedleniem struktury myśli
#etyka #moralność #frgtn #filozofia #spoleczenstwo #dostojewski #przemyslenia