Kiedy stajesz przed pytaniem bez odpowiedzi - pytaniem, na które na ten moment wydaje się niemożliwe nawet wyobrażenie sobie odpowiedzi - istnieje prosta sztuczka, która może sprawić, że pytanie stanie się możliwe do rozwiązania, bądź potencjalnie chociażby przyniesie wartościowe wnioski.

Porównaj:
"Dlaczego mam wolną wolę?" vs "Dlaczego myślę, że mam wolną wolę?"

Miłą rzeczą w drugim pytaniu jest to, że gwarantuje ono prawdziwą odpowiedź, niezależnie od tego, czy istnieje coś takiego jak wolna wola, czy nie. Pytanie "Dlaczego mam wolną wolę?" lub "Czy mam wolną wolę?" odsyła cię do myślenia o drobnych szczegółach praw fizyki, tak odległych od poziomu makroskopowego, że nie mógłbyś ich widzieć gołym okiem. Pytanie wyjściowe nawet jeśli zawiera w sobie sens to zaprowadzi nas w kierunku zbyt zawiłym, abyśmy mieli sposobność wygenerować w miarę przyziemne implikacje takich rozważań.


"Dlaczego uważam, że mam wolną wolę?", w przeciwieństwie do tego, gwarantowana jest odpowiedź. W rzeczywistości wierzysz, że masz wolną wolę. To przekonanie wydaje się o wiele bardziej solidne i uchwytne niż efemeryczność wolnej woli. I w rzeczywistości istnieje jakiś solidny łańcuch psychologiczno-poznawczych przyczyn i skutków prowadzących do tego przekonania.
I. Dlaczego czas płynie do przodu zamiast do tyłu?" vs "Dlaczego uważam, że czas płynie do przodu zamiast do tyłu?".
II. "Dlaczego urodziłem się jako ja, a nie ktoś inny?" vs "Dlaczego myślę, że urodziłem się jako ja, a nie ktoś inny?".
III. "Dlaczego jestem świadomy?" vs "Dlaczego myślę, że jestem świadomy?".
IV. "Dlaczego rzeczywistość istnieje?" vs "Dlaczego myślę, że rzeczywistość istnieje?"


jeśli widzę miraż jeziora na pustyni, to poprawne przyczynowe wyjaśnienie mojej wizji nie wiąże się z faktem istnienia jakiegokolwiek rzeczywistego jeziora na pustyni.

Ale tak czy inaczej, samo przekonanie jest realnym zjawiskiem zachodzącym w realnym wszechświecie - zdarzenia psychologiczne są zdarzeniami - i jego przyczynową genezę można prześledzić.

"Dlaczego na środku pustyni jest jezioro?" może zawieść, jeśli nie ma jeziora, które można by wyjaśnić. "Dlaczego postrzegam jezioro na środku pustyni?" zawsze ma przyczynowe wyjaśnienie, w ten czy inny sposób.

#frgtn #psychologia #umysl #filozofia #przemyslenia