9 października 1948 roku w Berlinie porwany został, a następnie osadzony w więzieniu na Mokotowie Tadeusz Bejt - były żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, kurier KG AK, agent do zadań specjalnych.

Bejt organizował drogi kurierskie i punkty przerzutowe na granicy polsko-niemieckiej, a także
przerzuty z kraju na Zachód osób ściganych przez służby bezpieczeństwa i rodzin pozostających
za granicą oficerów 2. Korpusu gen. Władysława Andersa.

W nocy 9.10.1948 r. został porwany ze swego mieszkania w Berlinie,w piżamie przewieziony do Warszawy i osadzony w więzieniu mokotowskim. 18.11.1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie pod przewodnictwem mjr. Józefa Badeckiego (zdjęcie) skazał go w procesie WSR Warszawa 1356 nr sprawy S.3508/48 na podstawie art. 7 Dekr. z 13.06.1946 na karę śmierci. Prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Tadeusz Bejt został stracony 11 lutego 1949 r.
#polska #historia #iiwojnaswiatowa #prl #kartkazkalendarza

7 października 1620 zginął podczas odwrotu spod Cecory hetman i kanclerz wielki koronny Stanisław Żółkiewski, jeden z najwybitniejszych dowódców polskich przełomu XVI i XVII wieku.

Stanisław Żółkiewski od 1566 roku przebywał na dworze króla Zygmunta II Augusta, brał udział w walkach przeciwko Moskwie w latach 1579 – 1581, kampanii przeciwko Maksymilianowi Habsburgowi, który walczył o koronę polską z Zygmuntem III Wazą, w tym w bitwie pod Byczyną 24 stycznia 1588 roku, która przesądziła o zwycięstwie Zygmunta III.

Stanisław Żółkiewski uczestniczył również w wojnach ze Szwecją, zdobywając Wolmar w 1601 roku czy Biały Kamień w 1602 roku, a także pokonał siły szwedzkie pod Rewlem. Zasłynął jednak w 1610 roku kiedy rozgromił 4 lipca siły rosyjskie pod Kłuszynem, zajął Moskwę i zawarł porozumienie z bojarami rosyjskimi, na mocy którego syn Zygmunta III Wazy – Władysław miał zostać carem Rosji.

Po niepowodzeniach w Rosji spowodowanych niechęcią króla polskiego do przyjęcia przez syna prawosławia i wojnie z Rosją, która zakończyła się rozejmem w Dywilinie w 1618 roku, Stanisław Żółkiewski podjął walki przeciwko Tatarom i Turkom na południowej granicy Rzeczypospolitej. Wobec spodziewanego ataku Turków w sierpniu 1620 roku Żółkiewski podjął wyprawę przeciwko Turkom i skierował się z wojskami do Mołdawii. Tam jednak został pokonany przez wojska Iskandera paszy pod Cecorą, a w czasie odwrotu zginął 7 października kilka kilometrów od granicy na Dniestrze w Mołdawii. Głowę hetmana osadzoną na pice odesłano sułtanowi, które wystawiono w Stambule jako trofeum.
#polska #historia #kartkazkalendarza

6 października 1862 roku władze Królestwa Polskiego zapowiedziały przeprowadzenie branki, czyli poboru do wojska na zimę 1862/1863 r. Miała ona zostać przeprowadzona na podstawie imiennych list, w odróżnieniu od wcześniejszych, które odbywał się na drodze losowania. Celem władz było wzięcie do wojska carskiego polskiej młodzieży zaangażowanej w działalność patriotyczną.
#polska #historia #kartkazkalendarza

2 października 1413 w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek między Królestwem Polski a Wielkim Księstwem Litewskim. Było to kolejne po unii w Krewie (14 sierpnia 1385 roku) oraz umowie w Wołkowysku (11 stycznia 1386 roku) porozumienie między dwoma państwami.
Celem unii w Horodle zawartej przez króla Władysława Jagiełłę i Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda było zawarcie porozumienia mającego na celu zabezpieczenie Korony i Litwy przed Zakonem Krzyżackim, a także ułożenie stosunków między dwoma władcami. Zgodnie z postanowieniami unii w Horodle rody rycerstwa polskiego adoptowały 47 rodów bojarskich, a szlachta litewska otrzymała przywileje i prawa własności, które jej status upodabniały do polskiej szlachty. Ponadto unia horodelska wprowadziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie, wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich, jak również postanowiono, że dla omawiania ważnych spraw dotyczących Korony i Litwy odbywać się będą wspólne zjazdy.
Unia w Horodle miała na początku XV wieku ogromne znaczenie dla przyszłości obydwu państw i stanowiła ważny krok w drodze do zjednoczenia Polski i Litwy.

#polska #historia #litwa #kartkazkalendarza

1 października 1983 roku w Warszawie przy zbiegu ulic Podwale i Wąski Dunaj odsłonięto Pomnik Małego Powstańca.
Monument, który już w 1946 roku został zaprojektowany przez rzeźbiarza Jerzego Jarnuszkiewicza, powstał z inicjatywy i składek harcerzy Chorągwi Stołecznej ZHP im. Bohaterów Warszawy.
#historia #polska #kartkazkalendarza

29 września 1944 roku pod Jaktorowem siły niemieckie zdołały rozbić przebijającą się Grupę Armii Krajowej „Kampinos”. W trakcie krwawej bitwy poległ polski dowódca mjr Alfons Kotowski „Okoń”, a jego zgrupowanie praktycznie przestało istnieć.
Po wybuchu Powstania Warszawskiego wschodnie i centralne tereny Puszczy Kampinoskiej stały się bazą silnego zgrupowania partyzanckiego Armii Krajowej. 27 września 1944 roku Niemcy rozpoczęli w tym rejonie zakrojoną na szeroką skalę operację przeciwpartyzancką, oznaczoną kryptonimem "Sternschnuppe". Grupa „Kampinos” przystąpiła wówczas do odwrotu w kierunku Gór Świętokrzyskich. Początkowo polskie zgrupowanie skutecznie wymykało się obławie, lecz na skutek błędów dowództwa zostało w drugim dniu odwrotu okrążone przez Niemców pod Jaktorowem. Po blisko całodziennej walce z przeważającymi siłami nieprzyjaciela Grupa „Kampinos” została rozbita, tracąc ok. 150–200 poległych, ok. 120 rannych i 150 wziętych do niewoli. Wielu żołnierzom AK, w tym kilku zwartym oddziałom, udało się jednak wyrwać z okrążenia.
Bój pod Jaktorowem był prawdopodobnie największą bitwą partyzancką stoczoną w czasie II wojny światowej na ziemiach polskich leżących na zachód od linii Wisły.
Części partyzantów przybyli z pomocą żołnierze węgierscy, którzy pozorując branie Polaków do niewoli, uratowali ich z rąk Niemców.
#polska #historia #iiwojnaswiatowa #kartkazkalendarza

28 września 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej miała miejsce bitwa pod Krwawym Borem (obecnie Białoruś).

Przeciwko sobie stanęły oddziały polskie w postaci I Dywizji Litewsko-Białoruskiej pod dowództwem Jana Piotra Rządkowskiego (zdjęcie) i III Armia Radziecka dowodzona przez Michaiła Tuchaczewskiego.

Polacy skutecznie powstrzymali bolszewików nacierających od strony Lidy, a następnie wykonali manewr oskrzydlający, który obowiające się okrążenia wojska rosyjskie zmusił do odwrotu.
#historia #polska #kartkazkalendarza

27 września 1605 roku pod Kircholmem (obecnie Salaspils na Łotwie) dowodzone przez hetmana Jana Karola Chodkiewicza wojska polskie rozgromiły wojska szwedzkie pod dowództwem Karola IX Sudermańskiego.
Bitwa pod Kircholmem była częścią polsko-szwedzkiej wojny o Inflanty zakończonej w 1611 roku.
Odniesione wtedy polskie zwycięstwo jest jedną z najważniejszych dat w historii polskiego Oręża.
Warto dla porównania proporcji sił dodać, że po stronie polskiej walczyło około 3600 żołnierzy, z których poległo 100, a po stronie szwedzkiej 11 tysięcy żołnierzy, z których zginęło 9 tysięcy.
#polska #historia #kartkazkalendarza

26 września 1946 roku decyzją Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, na którego czele stał Edward Osóbka Morawski pozbawiono polskiego obywatelstwa generała Władyława Andersa. Tego samego dnia ten sam rząd zadecydował takim samym wyrokiem o losie 75 innych wysokich rangą oficerów Wojska Polskiego
#polska #historia #kartkazkalendarza