Polecam świetny reportaż, pochodzący z 1936 roku, autorstwa Zdzisława Broncela. Trzecia Rzesza oczami Polaka. „Prosto z Mostu”, nr 42, 1936.

Niemcy nie płacą długów… Niemcy zamroziły w swych bankach zagraniczne należności… Niemcy wprowadziły podwójną walutę… Niemcy zadały stanowczy cios zasadzie gold standartu… Za to olbrzymie sumy idą na zakup wojennego surowca, na fortyfikowanie Nadrenii, na samoloty i na rozbudowę fabryk Kruppa. Celem – wojna, środkiem – dynamit i żelazo.

To właśnie jest schemat. Nie tylko dla Kruppa są pieniądze. Chyba żaden rząd powojennych Niemiec nie otoczył sztuki taką opieką, jak ministerium Goebbelsa w Trzeciej Rzeszy. Bardzo poważne sumy przeznaczono na subwencje dla stowarzyszeń o zadaniach kulturalnych, teatry stały się bezpośrednią troską aż dwóch ministrów, organizacja „Kraft durch Freude” toruje drogę sztuce wśród najszerszych rzesz pracowniczych, a środki, zdobyte przez odważną politykę gospodarczą, idą na budowę nowych teatrów, sal koncertowych, na organizowanie wystaw, na nagrody, ustanawiane przez państwo, partię i samorząd we wszystkich dziedzinach twórczości.

Oczywiście nie będą tego uważać za opiekę nad sztuką ci, którzy jej ideał widzą w wyłożeniu pieniędzy na ladę i zwołaniu bratów-geniuszów: bierzcie ile chcecie! I temu tysiączek i temu parę setek. Z tej strony stosunek Trzeciej Rzeszy do sztuki spotyka się z zarzutem, jakiego nie warto by zamieniać na pochwałę, bo sam przez się starczy za najlepsze świadectwo. Śmiertelnym grzechem w stosunku Trzeciej Rzeszy do sztuki ma być to, że i w tej dziedzinie gospodarka jest planowa i że pieniędzy nie paćka się na prawo i lewo, ale używa ich w wykonaniu z góry powziętych zamierzeń. Można się spierać, jakie wyniki osiągnęła sztuka niemiecka po roku 1934, ale jest bezsporne, jako stan faktyczny, że w Trzeciej Rzeszy nie idzie ona samopas, że państwo o nią dba.

Dorzucam tematyczną fotkę.
https://m.nacjonalista.pl/2019/09/25/zdzislaw-broncel-sztuka-w-narodowo-socjalistycznych-niemczech/
#jfe #gruparatowaniapoziomu #ciekawostkihistoryczne