Hadrian i chazaria

Cesarz Hadrian zakończył pięćdziesiecioletnie, względnie spokojne współżycie Żydów i Rzymian za sprawą swojej decyzji o wzniesieniu na ruinach Jerozolimy nowego miasta – Aelia Capitolina. Dodatkowo ustanowił zakaz obrzezania uważając go za barbarzyński anachronizm. Spowodowało to żydowską decyzję o powstaniu pod wodzą Bar Kochby, którego wielu Żydów traktowało jak mesjasza.

Żydowscy powstańcy początkowo oczyścili ziemię Judei z Rzymian. Hadrian wezwał z Brytanii zdolnego wodza Seweryna. Stłumił powstanie, a Bar Kochbę skazał na śmierć. Zginęło około pół miliona Żydów. Pozostałych sprzedano w niewolę lub zostało wcielonych do gladiatorów. W miejsce starych bałwanów wzniesiono świątynie Jupitera Kapitolińskiego. Prowincję nazwano Syryjską Palestyną. Żydom zakazano wstępu do Jerozolimy i z rozkazu Hadriana zostali wygnani z Palestyny.

Rzymianie zajęli całą Palestynę oprócz twierdzy Masada, która broniła się jeszcze przez trzy lata i ostatecznie padła w 73 roku: 950 obrońców włącznie z dziećmi i kobietami popełniło zbiorowe samobójstwo. Po zniszczeniu w 70 roku Jerozolimy i Drugiej Świątyni, ośrodki żydowskie przeniosły się z Babilonu do Persji, kilka wieków później do Hiszpanii, Francji, Niemiec, Polski i Rosji (od strony Krymu), na koniec do Anglii, gdzie dokonali rozłamu chrześcijan na protestantów i katolików i prześladowań tych ostatnich za czasów Cromwella. W diasporze żydowskiej nastąpił polityczny rozłam na syjonistów (choć wtedy jeszcze nie pojawiła się ta nazwa), którzy chcieli powrotu do Palestyny Inni uważali, że nie jest to konieczne.

#zydzi #historia #starozytnyrzym