Reflections from a Black Hole


Złożony obraz rentgenowski (niebieski i zielony) oraz optyczny (czerwony) aktywnej galaktyki NGC 1068 z 2003 roku ukazuje gaz wydmuchiwany w szybkim wietrze z okolic centralnej supermasywnej czarnej dziury. Rejony intensywnego powstawania gwiazd w wewnętrznych ramionach spiralnych galaktyki są podkreślone zarówno przez emisję optyczną, jak i rentgenowską.

Uważa się, że wydłużony kształt obłoku gazu jest spowodowany efektem lejka torusa, lub obłoku w kształcie pączka, chłodnego gazu i pyłu, który otacza czarną dziurę. Torus, który pojawia się jako wydłużona biała plama na załączonych trójkolorowych zdjęciach rentgenowskich, ma masę około 5 milionów Słońc. Obserwacje radiowe wskazują, że torus rozciąga się od kilku lat świetlnych od czarnej dziury do około 300 lat świetlnych.

Promieniowanie rentgenowskie obserwowane z torusa to rozproszone i odbite promieniowanie rentgenowskie, które prawdopodobnie pochodzi z ukrytego dysku gorącego gazu powstałego w wyniku wirowania materii bardzo blisko czarnej dziury. Torus jest jednym ze źródeł gazu w szybkim wietrze, ale ukryty dysk również może być w to zaangażowany. Promieniowanie rentgenowskie gazu znajdującego się dalej w galaktyce przyczynia się do powstawania wolniejszych, zewnętrznych części wiatru.
https://www.nasa.gov/image-feature/reflections-from-a-black-hole
#nauka #nasa #ciekawostki #kosmos #czarnadziura